Η ουλίτιδα αποτελεί μια φλεγμονή, η οποία εντοπίζεται αποκλειστικά στα ούλα, οφείλεται κυρίως στην Οδοντική Μικροβιακή Πλάκα (ΟΜΠ) και αποτελεί το πρώτο στάδιο της νόσου των ούλων.
Χαρακτηρίζεται από ερυθρά και οιδηματώδη (διογκωμένα) ούλα καθώς και αιμορραγική αντίδραση κατά τη διάρκεια της στοματικής υγιεινής, κατά την κλινική εξέταση ή ακόμα και αυτόματα.
Η θεραπεία της Ουλίτιδας περιλαμβάνει την αποτρύγωση και στίλβωση των δοντιών (καθαρισμός). Κατά τη διαδικασία αυτή, απομακρύνονται από τις οδοντικές επιφάνειες οι τρυγιακές εναποθέσεις (πέτρα) και στιλβώνονται, δηλαδή απομακρύνονται οι χρωστικές που οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες (π.χ. κάπνισμα). Η διαδικασία ολοκληρώνεται με την εκπαίδευση του ασθενή στην άσκηση σωστής και αποτελεσματικής στοματικής υγιεινής για τη διατήρηση του θεραπευτικού αποτελέσματος. Συνήθως απαιτούνται δύο συνεδρίες για την ολοκλήρωση της θεραπείας ουλίτιδας.
Σημαντικό είναι, μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας να ενταχθεί ο ασθενής σε πρόγραμμα επανάκλησης (recall), σε χρονικά διαστήματα που καθορίζει ο θεράπων οδοντίατρος, ανάλογα τις ανάγκες του κάθε ασθενούς.
Η περιοδοντίτιδα αποτελεί χρόνια φλεγμονώδη νόσο μικροβιακής αιτιολογίας, η οποία αποτελεί εξέλιξη τους Ουλίτιδας.
Προσβάλλει το σύνολο των ιστών του περιοδοντίου και προκαλεί απρόβλεπτη, ανισομερή και ανισοβαρή καταστροφή των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι, κυρίως του οστού.
Τα βασικότερα χαρακτηριστικά της περιλαμβάνουν τα εξής: περιοδοντικοί θύλακοι, απώλεια οστού, μεταβολές του όγκου των ούλων, αιμορραγία, κινητικότητα των δοντιών, παθολογική μετακίνηση των δοντιών, περιοδοντικά αποστήματα.
Η συντηρητική θεραπεία της Περιοδοντίτιδας περιλαμβάνει την αποτρύγωση – στίλβωση των δοντιών (όπως και στη θεραπεία της Ουλίτιδας) καθώς και τις ριζικές αποξέσεις, δηλαδή την απομάκρυνση των εναποθέσεων από τη ριζική επιφάνεια των δοντιών και τη λείανσή της. Σε προχωρημένες καταστάσεις, ίσως χρειαστεί η εφαρμογή και χειρουργικών τεχνικών για την αντιμετώπιση της νόσου.
Βασικό ρόλο για την επιτυχία της θεραπείας αλλά και τη διατήρηση του αποτελέσματός της, παίζει η εφαρμογή σωστής στοματικής υγιεινής από τον ασθενή, σύμφωνα με τις οδηγίες που του δίνονται, αλλά και η ανταπόκρισή του στο σύστημα επανακλήσεων του ιατρείου (recall).